บันทึกเรื่องราวป่าชุมชนอ่าวอ้ายยอ ต.น้ำตก อ.ทุ่งสง จ.นครศรีฯ จากการทุ่มเทของ *คุณบุญเลิศ พันธุสนิท อาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรหมู่บ้าน (ทสม.) และทีมงาน* เพื่อรักษาแหล่งอาหาร แหล่งต้นน้ำ แหล่งสมุนไพร และแหล่งดูนกหายาก ไว้เป็นมรดกสำหรับผู้คนได้ใช้ประโยชน์ร่วมกัน 2 จังหวัด 2 ฝั่งทะเล 

กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (สส.) โดย คุณเรไร เที่ยงธรรม ผู้อำนวยการส่งเสริมอาสาสมัครสิ่งแวดล้อม ร่วมกับสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) โดย คุณเบญจมาส โชติทอง ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาโครงการและแผนงาน พร้อมคณะ ร่วมถอดบทเรียน องค์ความรู้ และผลสำเร็จกิจกรรมและการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ป่าไม้และสิ่งแวดล้อมชุมชน

จากปัญหาการถูกบุกรุกและตัดไม้ถางป่า ทำให้ทรัพยากรป่าไม้ในพื้นที่มีความเสื่อมโทรม รวมถึงส่งผลกระทบต่อชุมชนที่มีการพึ่งพิงและใช้ประโยชน์จากป่า นายบุญเลิศ พันธ์สนิท ประธานคณะกรรมการป่าชุมชนอ่าวอ้ายยอ อาศัยหลักการทำงานร่วมกับแกนนำท้องที่ท้องถิ่นและคนในชุมชน ตั้งปณิธานกันอย่างเข้มแข็ง ปกป้องดูแลรักษาป่าอย่างจริงจัง ตั้งกฎระเบียบการใช้ประโยชน์จากป่าและบทลงโทษสำหรับผู้ที่ฝ่าฝืนอย่างชัดเจน นอกจากนี้ มีการทำกิจกรรมอนุรักษ์ป่าที่หลากหลาย เช่น การจัดทำแนวเขตที่ชัดเจนระหว่างป่าและที่ดินทำกิน ตั้งชุดลาดตระเวนและเฝ้าระวัง โดยมีเยาวชนในหมู่บ้านเข้าร่วม อบรมอาสาสมัครเฝ้าระวัง กิจกรรมปลูกต้นไม้ในวันสำคัญ และจัดทำฝายน้ำล้นแบบกระสอบทราย

การดำเนินงานตลอดระยะเวลานานกว่า 30 ปี ส่งผลให้ป่าชุมชนอ่าวอ้ายยอ มีการ *ต่อยอดทรัพยากรชีวภาพจากป่าสู่การเชื่อมโยงการพัฒนาอาชีพ และพัฒนาพื้นที่ป่าไปสู่การยกระดับการจัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติสร้างวิทยากรประจำฐานในแต่ละจุด* เพื่อถ่ายทอดขยายผลให้แก่เยาวชนในพื้นที่และหน่วยงานที่เข้ามาศึกษาดูงานแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ในเชิงนิเวศ เพื่อปลูกฝังให้คนรุ่นใหม่ได้เห็นถึงคุณค่าของป่าอ่าวอ้ายยอมากขึ้น และพัฒนาให้เกิดประโยชน์อย่างยั่งยืน