18-19 เมษายน 2567 กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (สส.) ร่วมกับสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) นำโดย คุณธนิรัตน์ ธนวัฒน์ ผู้จัดการโครงการ และคณะนักวิจัย พร้อมด้วยคุณเรไร เที่ยงธรรม ผู้อำนวยการส่งเสริมอาสาสมัครสิ่งแวดล้อม และคณะเจ้าหน้าที่กลุ่มส่งเสริมอาสาสมัครสิ่งแวดล้อม สส. ร่วมถอดบทเรียน องค์ความรู้ และผลสำเร็จกิจกรรมและการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพ ของนายบรรทม สมแสน ทสม. ตำบลพวา อำเภอแก่งหางแมว จังหวัดจันทบุรี   

ด้วยสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่ตำบลพวาอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ นายบรรทม สมแสน ผู้ริเริ่มก่อตั้งชุมชนวนเกษตรตำบลพวา เป็นหมอยาพื้นบ้าน และเกษตรกรต้นแบบปลูกป่าเลียนแบบธรรมชาติ ได้นำไม้ป่า ไม้ผล และสมุนไพรจากป่าชุมชนมาปลูกใกล้บ้านแบบวนเกษตร รวมถึงแปรรูปและสร้างผลิตภัณฑ์จากพืชสมุนไพรในท้องถิ่นมาใช้เพื่อการรักษาและสุขภาพ โดยอาศัยองค์ความรู้จากการเรียนรู้และแลกเปลี่ยนกับเครือข่ายต่างๆทำให้สามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชน อีกทั้งช่วยเพิ่มความมั่นคงอาหารของชุมชน กระทั่งสมาชิกในชุมชนเห็นประโยชน์และเห็นคุณค่าของการดูแลรักษาและใช้ประโยชน์ความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยืน

การดำเนินงานตลอดระยะเวลานานกว่า 20 ปี ส่งผลให้ชุมชนวนเกษตรพวาเป็นต้นแบบที่เหมาะสมให้กับชุมชนอื่น ๆ ทั้งในและนอกจังหวัด นำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาชุมชนให้เกิดความยั่งยืน นอกจากนี้ ยังได้ถ่ายทอดขยายผลผ่านกิจกรรมการอบรมเยาวชน เพื่อให้ความรู้และปลูกจิตสำนึกให้ตระหนักถึงคุณค่าของความหลากหลายทางชีวภาพและร่วมกันอนุรักษ์ ดูแล ฟื้นฟู และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนต่อไป