จังหวัดลำปาง เป็นเมืองที่มีรากทางวัฒนธรรมเข้มแข็ง และมีทุนทางสังคมอันหลากหลาย แต่การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมในยุคใหม่ ได้ท้าทายต่อความยั่งยืนของเมือง และทำให้ “ทุนทางสังคมและวัฒนธรรม” ยังไม่ได้รับการใช้ประโยชน์อย่างเต็มศักยภาพ

โครงการพัฒนาเมืองลำปางสู่เมืองแห่งการเรียนรู้จากฐานภูมิทางสังคมและวัฒนธรรม จึงเกิดขึ้น เพื่อสร้างกลไกการเรียนรู้ร่วมที่ใช้การเรียนรู้ เป็นเครื่องมือสำคัญ เชื่อมโยงผู้คน เครือข่าย และทุนทางวัฒนธรรมเข้าด้วยกัน เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตและเศรษฐกิจท้องถิ่นอย่างยั่งยืน เมื่อวันที่ 10–11 พฤศจิกายน 2568 ที่ผ่านมา สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) นำโดย ดร.เบญจมาส โชติทอง หัวหน้าโครงการ และ น.ส.พวงผกา ขาวกระโทก นักวิจัย ลงพื้นที่ร่วมกับ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต ศูนย์ลำปาง นำโดย ดร.ขวัญนภา สุขคร และคณะนักวิจัย เพื่อแลกเปลี่ยนบทเรียนกับภาคีทุกภาคส่วน ทั้งชุมชน ผู้สูงอายุ เยาวชน ผู้ประกอบการ ภาคเอกชน ภาคการศึกษา และหน่วยงานรัฐ

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นคือ “การเปลี่ยนแปลงเชิงคุณค่า” ชุมชนเกิดความรู้สึกเป็นเจ้าของพื้นที่ เกิดเครือข่าย “ลำปางเมืองแห่งการเรียนรู้” ที่รวมพลังระหว่างภาครัฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา
พื้นที่เรียนรู้ถูกพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวใหม่ สร้างรายได้แก่ชุมชน พร้อมรักษาอัตลักษณ์และความภาคภูมิใจในท้องถิ่น

TEI ในฐานะหน่วยงานสังเคราะห์องค์ความรู้ด้าน “เมืองน่าอยู่” ภายใต้การสนับสนุนจาก บพท. จะนำบทเรียนของลำปางไปถ่ายทอดสู่เมืองอื่น ๆ เพื่อยืนยันว่า “เมืองแห่งการเรียนรู้” ไม่ได้เป็นเพียงแนวคิดเชิงวิชาการ แต่คือแนวทางการพัฒนาเมืองที่ขับเคลื่อนด้วยการเรียนรู้และวัฒนธรรม เพื่อสร้างเมืองน่าอยู่ เมืองแห่งความสุข และเมืองแห่งความยั่งยืนอย่างแท้จริง