แม้อุตสาหกรรมมะพร้าวน้ำหอมจะเป็นหัวใจสำคัญทางเศรษฐกิจของจังหวัดราชบุรี แต่การเติบโตอย่างรวดเร็วของภาคการผลิตได้ก่อให้เกิด ปัญหาของเหลือใช้ทางการเกษตร โดยเฉพาะในพื้นที่ ทต.ศรีดอนไผ่ และ อบต.แพงพวย ที่มีของเหลือทิ้งจากการแปรรูป (เช่น เปลือก กะลา ก้าน) มากถึง 495.2 ตันต่อวัน!

ของเหลือเหล่านี้กว่า 80% ถูกกองทิ้งโดยไม่มีการจัดการที่เหมาะสม ส่งผลให้กลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของ ด้วงมะพร้าว ซึ่งเป็นศัตรูพืชสำคัญ รวมถึงเกิด ขยะและน้ำเน่าเสีย ไหลลงแหล่งน้ำธรรมชาติ และกลายเป็น “ภาระต้นทุน” ที่ผู้ประกอบการต้องจ่าย เพื่อเปลี่ยน “ภาระ” ให้เป็น “โอกาส” ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมมะพร้าว เกษตรกร และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดราชบุรี จึงร่วมกับ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (ราชบุรี) โดยการสนับสนุนจาก หน่วย บพท. ดำเนินการวิจัยและพัฒนาเพื่อยกระดับราชบุรีสู่ “เมืองต้นแบบเศรษฐกิจสีเขียว”

เพื่อสังเคราะห์และแลกเปลี่ยนบทเรียนจากการดำเนินงานจริง วันที่ 4 พฤศจิกายน 2568 สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) นำโดย ดร.เบญจมาส โชติทอง หัวหน้าโครงการ นางสาวพวงผกา ขาวกระโทก และคณะนักวิจัย ได้แลกเปลี่ยนกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและเยี่ยมชมการดำเนินโครงการ โครงการวิเคราะห์ห่วงโซ่อุปทานและทดสอบเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการแปรรูปของเสียเหล่านี้ให้เป็นทรัพยากรมีค่า เช่น เชื้อเพลิงชีวมวล ถ่านเชื้อเพลิงชีวภาพ (Bio-coal) สำหรับทดแทนถ่านหินในโรงงานอุตสาหกรรม และ ถ่านชีวภาพ (Biochar) สำหรับปรับปรุงดินในการเกษตร นอกจากนี้ ผลการศึกษาได้เสนอ รูปแบบการลงทุนโรงงานแปรรูป ที่มีความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ พร้อมทั้งชี้ให้เห็นถึงศักยภาพในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมาก เพื่อนำไปสู่การพัฒนาจังหวัดราชบุรีให้เป็นเมืองต้นแบบเศรษฐกิจสีเขียวที่ยั่งยืน

TEI ในฐานะหน่วยงานสังเคราะห์องค์ความรู้ด้านการพัฒนาเมืองน่าอยู่ ภายใต้การสนับสนุนจาก บพท. จะนำบทเรียนจากราชบุรีนี้ ขยายผลสู่พื้นที่อื่นทั่วประเทศ เพื่อผลักดัน เศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) ให้เป็นแนวทางหลักของการพัฒนาเมืองไทยอย่างยั่งยืน