M-BRACE

เสริมสร้างการรับมือของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

Mekong-Building Climate Resilient Asian Cities

โครงการ M-Brace ประเทศไทย ระยะที่ 1 การคัดเลือกเมืองนำร่องในประเทศไทย

บทนำ

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศถือได้ว่าเป็นภัยคุกคามต่อการพัฒนาเมือง เนื่องจากได้ก่อให้เกิดผลกระทบ    และเกิดความกดดันในด้านการจัดการทรัพยากรน้ำพื้นที่ชายฝั่ง ระบบนิเวศน์ การเกษตร รวมถึงวิถีชีวิตชุมชนเมืองและกลุ่มเสี่ยงต่างๆ ด้วยเหตุนี้ องค์การเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐฯ (United States Agency for International Development – USAID) จึงมีความพยายามที่จะสร้างการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศให้แก่เมืองต่างๆ ในเอเชีย

โดยให้การสนับสนุนด้านเงินทุนแก่ ISET (Institute for Social and Environmental Transition) เพื่อดำเนินโครงการ “เสริมสร้างการรับมือของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Mekong-Building Climate Resilient Asian Cities : M-BRACE)” ในพื้นที่ 2 ประเทศในเอเชีย ได้แก่ ประเทศเวียดนาม และประเทศไทย โดยมีระยะเวลาดำเนินโครงการทั้งสิ้น
สำหรับการดำเนินโครงการเสริมสร้างการรับมือของเมือง  กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ISET ร่วมกับมูลนิธิมูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทยได้ดำเนินการคัดเลือกเมืองใน ประเทศไทย จำนวน 2 เมือง เพื่อเป็นพื้นที่เมืองนำร่องในการเข้าร่วมโครงการ ซึ่งเมืองที่ได้รับคัดเลือกได้แก่ เมืองอุดรธานี และ เมืองภูเก็ต ซึ่ง ในประเทศไทย มีมูลนิธิมูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทยเข้าร่วมในฐานะผู้ดำเนินโครงการหลัก เพื่อให้เกิดการสนับสนุนการดำเนินโครงการอย่างยั่งยืน
เป้าหมายของโครงการเสริมสร้างการรับมือของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิ อากาศ คือ เมืองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความสามารถในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศ

วัตถุประสงค์

เพื่อพัฒนาศักยภาพ เสริมสร้างความรู้และความเข้าใจ เรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ความเสี่ยง และผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยดำเนินการร่วมกับ 2 เมืองหลัก คือ เมืองอุดรธานี และ เมืองภูเก็ต ใน การกำหนดประเด็นยุทธศาสตร์ว่าด้วยผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ นำไปสู่การกำหนดแผนยุทธศาสตร์และผลักดันสู่การปฏิบัติในระดับเมือง เพื่อให้เกิดการสนับสนุนการดำเนินโครงการอย่างยั่งยืน

ระยะเวลาดำเนินการ
กิจกรรม /เวลา
ปีที่ 1
ปีที่ 2
ปีที่ 3
Q1
Q2
Q3
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
การคัดเลือกเมืองและสร้างข้อตกลงร่วมกับเมือง
การประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
การเสวนาเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ครั้งที่ 1 (SLD 1)
กิจกรรมฝึกอบรมการประเมินความเปราะบางของเมืองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (VA Training)
การแต่งตั้งคณะกรรมการทำงานของเมือง
การประเมินความเปราะบางของเมืองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (VA)
การเสวนาเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ครั้งที่ 2 (SLD 2)
การดำเนินกิจกรรมเพื่อรับมือกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (โครงการนำร่อง: Pilot Project)
การเสวนาเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน ครั้งที่ 3 (SLD 3)
การผลักดันแนวทางการรับมือของเมืองสู่การปฏิบัติในระดับเมือง
การจัดทำเอกสารวิชาการ /พัฒนาเอกสาร

 

วิธีการดำเนินงาน

ภายหลังจากคัดเลือกเมืองนำร่องในการเข้าร่วมโครงการ คือ เมืองอุดรธานี และ เมืองภูเก็ต                                                                                           ซึ่งทางโครงการได้ดำเนินกิจกรรมหลัก 5 กิจกรรมร่วมกับทุกภาคส่วนของเมือง ดังนี้

1. การประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่องการเปลี่ยนแปลงของเมือง (Climate Workshop) เพื่อ สร้างความรู้ ความเข้าใจ เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูล และเรียนรู้ร่วมกันของทุกภาคส่วน เกี่ยวกับกาพัฒนาเมือง ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ไปสู่การวางแผนพัฒนาเมืองในอนาคต ภายใต้บริบทของการพัฒนาเมืองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศซึ่งผลจากการ ประชุมจะเป็นแนวทางเบื้องต้นในการดำเนินโครงการในระยะต่อไป

2. การเสวนาเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน (Shared Learning Dialogues หรือ SLD) เป็น การสัมมนาเชิงปฏิบัติการรูปแบบหนึ่งที่ออกแบบขึ้นมาเพื่อนำเสนอหรือชี้แจง ข้อมูลรายละเอียด ในการสร้างความรู้ความเข้าใจ และให้ทุกภาคส่วนของเมืองร่วมกันแลกเปลี่ยนข้อมูลและประสบการณ์ที่มีความแตก ต่างกันของแต่ละหน่วยงานเกี่ยวกับประเด็นการพัฒนาเมืองกับการเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศ ซึ่งจะนำไปสู่แนวทางในการวางแผนยุทธศาสตร์ในการรับมือของเมือต่อการเปลี่ยน แปลงสภาพต่อไป ทั้งนี้การดำเนินการดังกล่าวต้องการทำอย่างต่อเนื่อง เพื่อค้นหาช่องว่างของเมืองและหาทางในการจัดการอย่างเหมาะสม

3. การประเมินความเปราะบางของเมืองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Vulnerability Assessment) เป็น กิจกรรมที่มีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการประเมินความเปราะบางของเมืองต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพ ภูมิอากาศ โดยผู้ดำเนินการหลักในการดำเนินการฯ คือ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญในพื้นที่ ซึ่งเป็นผู้ที่มีความรู้และความเข้าใจต่อบริบทของพื้นที่ โดยผลการประเมินจะใช้เป็นแนวทางในการวางแผนการรับมือของเมืองต่อการเปลี่ยน แปลงสภาพภูมิอากาศต่อไป

 4. การดำเนินกิจกรรมเพื่อรับมือกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (โครงการนำร่อง: Pilot Project) โครงการ นำร่อง คือ กิจกรรมที่ให้คณะกรรมทำงานของเมือง และทุกภาคส่วนของเมืองร่วมกันดำเนินงาน โดยมีวัตถุประสงค์หลัก เพื่อเกิดโครงการต้นแบบในการเริ่มต้นเสริมสร้างศักยภาพและเตรียมความพร้อมใน การวางแผนการรับมือของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งผลจากดำเนินกิจกรรม สามารถนำมาเป็นแนวทางในการขยายผลไปสู่โครงการการเตรียมการรับมือของเมืองกับ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อไป

5. การจัดทำเอกสารวิชาการ/พัฒนาเอกสารของเมือง การจัดทำ เอกสารวิชาการ/พัฒนาเอกสารของเมืองนำร่อง โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อรวบรวมข้อมูลและบทเรียนจากภาพรวมการของดำเนินงาน ของโครงการ M-BRACEของเมืองนำร่องในประเทศไทยและผลสำเร็จจากการดำเนินงาน สำหรับนำมาเป็นตัวอย่างในการเผยแพร่บทเรียนเรื่องการรับมือของเมืองต่อการ เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศให้แก่หน่วยงานต่างๆ ของเมือง รวมทั้งเมืองอื่นๆ ที่สนใจ

เกณฑ์ในการพิจารณาคัดเลือกเมืองนำร่อง

หลักเกณฑ์ที่ใช้ในการพิจารณาคัดเลือกเมืองเข้าร่วมโครงการมีทั้งสิ้น 4 ด้าน ได้แก่

องค์ประกอบ

หลักเกณฑ์ย่อย 

1. ความพร้อมของเมืองในการเข้าร่วมดำเนินโครงการ

1) ความมั่นคงทางการเมือง

2) ศักยภาพในการเข้าร่วมและสนับสนุนการดำเนินโครงการในระยะยาว

3) ความเข้าใจและตระหนักของผู้บริหารเมืองต่อการรับมือ
กับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

4) ความสนใจที่จะเรียนรู้เรื่องการรับมือกับผลกระทบ
จากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

2. ผลกระทบที่เกิดจากภัยพิบัติและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของชุมชนและเมือง 1) รูปแบบของภัยพิบัติ / ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ2) การป้องกันหรือรับมือกับเหตุการณ์ภัยพิบัติ/ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่เกิดขึ้น
3. ความสามารถของเทศบาลในการบริหารและประสานงานร่วมกับองค์กรส่วนท้องถิ่นอื่นๆ และองค์กรในระดับจังหวัด
4. ความพยายามของเทศบาลในการจัดการสิ่งแวดล้อมเมือง

 

ประโยชน์ที่เมืองจะได้รับ (Outputs)

1.   ได้เข้าร่วมกิจกรรมเสริมสร้างศักยภาพกระบวนการวางแผนรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างมีประสิทธิภาพ
2.    ได้รับองค์ความรู้ ทักษะ และเครื่องมือที่จำเป็นในการประเมินผลกระทบและวางแผนรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
3.    สร้างศักยภาพการปรับตัวในระดับชุมชนและเมืองในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและภัยธรรมชาติที่เพิ่มขึ้น

M-BRACE

เสริมสร้างการรับมือของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
Mekong-Building Climate Resilient Asian Cities

Get In Touch