คุณเคยคิดไหมว่าแค่ “งดใช้รถยนต์เพียงหนึ่งวัน” ก็สามารถเปลี่ยนโลกใบนี้ได้?

      Car Free Day หรือ “วันปลอดรถยนต์” ไม่ได้เป็นเพียงกิจกรรมรณรงค์ระดับโลกที่จัดขึ้นทุกวันที่ 22 กันยายนเท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสดีที่เราทุกคนจะได้ร่วมกัน “คืนอากาศบริสุทธิ์ให้เมือง” เพียงแค่เปลี่ยนจากการใช้รถยนต์ส่วนตัว มาเดิน ปั่นจักรยาน หรือใช้ระบบขนส่งสาธารณะ การสร้างการเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ ที่ก่อให้เกิดผลลัพธ์มหาศาล…สุขภาพแข็งแรงขึ้นจากการเคลื่อนไหว เมืองอากาศสะอาดขึ้นเพราะมลพิษลดลง การเดินทางเร็วขึ้นเมื่อถนนรถไม่ติดขัด และที่สำคัญ...เราทุกคนได้ช่วยกันรักษาโลกใบนี้ให้น่าอยู่มากขึ้น



      ประเทศไทยเองได้มีการจัดกิจกรรม Car Free Day ขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2543 นับเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างความตระหนักรู้ด้านสิ่งแวดล้อมในวงกว้าง แม้ในระยะเริ่มแรกจะเผชิญกับข้อจำกัดหลายประการ เช่น ความไม่เพียงพอของระบบขนส่งสาธารณะที่ยังไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่ ความสะดวกสบายและความปลอดภัยของผู้โดยสารที่ยังไม่ตอบโจทย์ ตลอดจนทัศนคติของประชาชนที่ยังคงคุ้นชินกับการใช้รถยนต์ส่วนตัวเป็นหลัก ทำให้การรณรงค์ยังไม่สามารถเข้าถึงหรือจูงใจผู้คนได้มากนัก
      เมื่อเวลาผ่านไป สังคมไทยเริ่มเผชิญกับปัญหามลพิษทางอากาศอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในเขตเมืองใหญ่ที่มีการจราจรหนาแน่น ส่งผลให้ประชาชนหันมาให้ความสำคัญกับการลดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงและการลดมลพิษมากขึ้น ขณะเดียวกัน ภาครัฐและเอกชนก็ได้เร่งพัฒนาระบบขนส่งมวลชนให้ทันสมัยและครอบคลุมมากขึ้น เช่น การขยายเส้นทางรถไฟฟ้า BTS และ MRT ไปยังพื้นที่ชานเมือง การพัฒนารถโดยสารประจำทางที่เชื่อมโยงกับสถานีรถไฟฟ้า ตลอดจนการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานเพื่อให้การเดินทางด้วยระบบสาธารณะสะดวกสบายยิ่งขึ้นนอกจากนี้ หลายจังหวัดยังได้จัดกิจกรรมปิดถนนในบางเส้นทาง เพื่อเปิดพื้นที่ให้ประชาชนได้ปั่นจักรยาน เดินเล่น หรือเข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม เช่น นิทรรศการ การแสดงดนตรี และกิจกรรมสร้างสรรค์ต่าง ๆ ซึ่งไม่เพียงสร้างบรรยากาศที่มีชีวิตชีวา แต่ยังช่วยปลูกฝังจิตสำนึกเรื่องการใช้พลังงานอย่างคุ้มค่าและยั่งยืน
      สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI) ส่งเสริมกิจกรรม “Car Pool ทางเดียวกันไปด้วยกัน” สำหรับพนักงานในองค์กร ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยลดการใช้รถยนต์ส่วนตัวและลดปัญหามลพิษทางอากาศ กิจกรรมนี้เน้นการเดินทางร่วมกันของผู้ที่มีเส้นทางเดียวกัน นอกจากจะช่วยลดจำนวนรถบนท้องถนนแล้ว ยังช่วยประหยัดเชื้อเพลิง ลดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง ยังสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างเพื่อนร่วมทางไปพร้อมกัน
      Car Free Day จึงไม่ใช่เพียง “หนึ่งวันปลอดรถยนต์” แต่คือ สัญลักษณ์ของการเริ่มต้นปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็ก ๆ ที่สามารถสร้างผลลัพธ์อันยิ่งใหญ่ต่อโลกและชีวิตของเรา การร่วมกิจกรรมในวันนี้ไม่เพียงช่วยลดควันพิษและการจราจรติดขัด หากยังเป็นโอกาสให้เราได้คืนอากาศสะอาดให้เมือง ได้สัมผัสบรรยากาศการเดินทางที่เรียบง่าย และได้ใส่ใจสุขภาพของตนเองมากขึ้น
ปีนี้…คุณพร้อมหรือยังที่จะ วางกุญแจรถลงชั่วคราว แล้วก้าวออกไปสัมผัสเมืองในมุมใหม่ ที่เต็มไปด้วยความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ความสุขของการใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน และความภูมิใจเล็ก ๆ ที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ