“พลับพลึงธาร ราชินีแห่งสายน้ำ” พืชอาศัยถิ่นเดียวในโลกที่ใกล้สูญพันธุ์

พลับพลึงธาร จัดเป็นพืชอาศัยถิ่นเดียวที่สามารถพบเห็นได้เฉพาะบริเวณจังหวัดระนองตอนล่างในเขตอำเภอสุขสำราญและกะเปอร์ และจังหวัดพังงาตอนบนในเขตอำเภอตะกั่วป่าและคุระบุรีเท่านั้น เนื่องจากพลับพลึงธารเป็นพืชที่ขึ้นในพื้นที่แหล่งน้ำใส สะอาด มีการไหลเวียนของน้ำดี และพื้นท้องน้ำไม่ลาดชัน ปัจจุบันพบเหลือเพียง 1% จึงเป็นพืชที่หายากที่ใกล้สูญพันธุ์ของโลก 

จากการที่พลับพลึงธารถูกคุกคามจากปัจจัยต่าง ๆ จนทำให้จำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยมีสาเหตุหลักมาจากการขุดลอกลำคลองซึ่งเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศอย่างรุนแรง เปลี่ยนแปลงการไหลของน้ำท่า รวมถึงการรบกวนถิ่นอาศัยทั้งการบุกรุกหรือตัดต้นไม้ชายคลอง และการลักลอบขุดหินและทรายขาย ซึ่งการจะอนุรักษ์ไว้ได้ให้ยืนยาวนั้นสำหรับพื้นที่ทั้ง 2 จังหวัด คือการสร้างความตระหนักรู้ให้ทุกคนเห็นถึงความสำคัญของพลับพลึงธาร เกิดความรู้สึกรัก หวงแหนและภูมิใจในทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่น หยุดกิจกรรมที่เป็นภัยคุกคาม และช่วยกันฟื้นฟูประชากรพลับพลึงธารโดยการขยายพันธุ์และนำไปปลูกคืนยังถิ่นอาศัยเดิมที่พลับพลึงธารอยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสม

อีกทั้ง ชุมชนบ้านไร่ใน ตำบลนาคา อำเภอสุขสำราญ จังหวัดระนอง ได้สร้างให้เกิดการรับรู้ร่วมกันในวงกว้างด้วยการสื่อสารความสำคัญสู่การเรียนรู้ของเยาวชนในพื้นที่ และการจัดกิจกรรมการอนุรักษ์ ฟื้นฟูพลับพลึงธารควบคู่ไปกับการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ผ่านกิจกรรม *จิบกาแฟแลพลับพลึงธาร*  ซึ่งก่อให้เกิดรายได้ต่อชุมชน และสร้างแรงจูงใจในการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากพลับพลึงธารอย่างยั่งยืน ให้เป็นมรดกตกทอดไปถึงรุ่นลูกหลานต่อไป